In deze blog trachten we te begrijpen hoe we optimisme kunnen cultiveren tijdens een crisis. Dit niet enkel om de turbulente periode te trotseren, maar er nadien zelfs beter uit te komen. Optimisme is als onderdeel van emotionele intelligentie geen “glas half vol” of "roze bril" benadering van het leven. Het is een ingesteldheid waarin we zoeken naar nieuwe opportuniteiten, we onze horizon verruimen en emotionele veerkracht opbouwen. Optimisme is dus niet noodzakelijk verbonden met naïviteit. Optimisten worden ook geconfronteerd met teleurstellingen, maar zij hebben de resilience om uitdagingen om te zetten in kansen.
Wat is optimisme?
Allereerst moeten we goed begrijpen wat optimisme nu eigenlijk is. We kunnen stellen dat het bestaat uit drie componenten:
- Opportuniteiten spotten: Optimisten zien het grotere plaatje en hebben een visie op wat ze willen bereiken. In tijden van verandering zien zij kansen waar ze potentieel van kunnen profiteren.
- Positieve ingesteldheid: Optimisten hebben het talent om een positieve houding aan te nemen. Op die manier projecteren ze energie naar hun omgeving en dat werkt aanstekelijk. Een productievere werkomgeving en een klimaat waarin succes kan gedijen, zullen het gevolg zijn van deze ingesteldheid.
- Resilience of veerkracht: Optimisten zien voordelen in elke situatie en trekken lessen uit moeilijk periodes. Ze focussen op de successen die ze willen bereiken in plaats van te verdrinken in gevoelens van angst en teleurstelling.
3 manieren om optimisme op te bouwen
Het is mogelijk om deze emotionele vaardigheid op te bouwen. Dat kan zelfs tijdens een coronacrisis. Meer nog, wanneer je optimisme aanscherpt in een moeilijke periode, zal je het beste resultaat boeken.
Optimisme is een gevolg van de manier waarop je tegen jezelf in je hoofd praat. Optimisten zien problemen als tijdelijk, situationeel en controleerbaar. Je kan leren je ingesteldheid veranderen. Hoe jij een gebeurtenis interpreteert, ligt volledig in jouw handen.
1. Spot opportuniteiten
De meeste mensen hebben de neiging om te veel te piekeren over wat er fout gaat in hun levens. Zelfs in de moeilijkste omstandigheden kunnen er lichtpunten zijn. Bijvoorbeeld, wanneer iemand zijn of haar job verliest, kunnen zich heel wat opportuniteiten ontluiken.
Tijdens een pandemie focussen optimisten op wat ze wél hebben: familie, vrienden, gezondheid. Wanneer een deur sluit, kiezen zij om er een positieve draai aan te geven en te kijken welke nieuwe deur zich voor hen opent. Optimisten limiteren schade door teleurstelling en tegenslagen niet de bovenhand te laten nemen.
Ze ontwikkelen een gevoel van dankbaarheid ten aanzien van hun sterktes, vaardigheden, ondersteuning en entourage. Deze ingesteldheid vraagt natuurlijk wel enige dapperheid in onzekere periodes.
2. Trek waardevolle lessen
Een crisis zorgt voor een shift in het bedrijfsleven. Er zijn ondernemingen die kunnen profiteren van de omstandigheden en anderen moeten zware klappen incasseren. Zij die verliezen lijden, zullen vaak automatisch hun misstappen over-analyseren en mijmeren over de pijnlijke gevolgen.
Optimisten daarentegen blijven positief over hun (negatieve) ervaringen en trekken er lessen uit. Dit zal ervoor zorgen dat zij minder vast blijven zitten in het verleden. Ze zullen de ervaring omschakelen in een positieve kracht om hun performantie te optimaliseren.
Leiders moeten leren uit tegenslagen zodat ze er in de toekomst alles aan kunnen doen om een gelijkaardige situatie te vermijden. Eveneens kunnen ze hun successen analyseren zodat ze deze acties kunnen herhalen wanneer de situatie zich aandient.
Dit geldt trouwens ook binnen teams. Als leider is het je voornaamste taak om ervoor te zorgen dat je goed nieuws kan brengen. Spreek daarom je team toe en beloon hen voor wat ze goed hebben gedaan. Spoor aan om te kijken naar de nieuwe opportuniteiten en leer hen hoe ze deze het best aanpakken.
3. Focus op de taak
Uiteraard kan je wel eens ergens tegenaan botsen (of erger). Een tegenvaller kan overweldigende emoties met zich meebrengen, zoals angst, kwaadheid of teleurstelling. Deze gevoelens kunnen verlammend werken op een mens waardoor het kijken naar kansen en toekomst bemoeilijkt wordt. Optimisten focussen op welke stappen ze moeten zetten om de situatie positief te doen keren.
Hoe laat je emoties los die negatieve gedachten in de hand werken? Je moet het probleem zien als een tijdelijke tegenvaller in plaats van iets onomkeerbaar. Ook semantisch kan je een aanpassing doen door het woord “probleem” te veranderen in “uitdaging”. Dit helpt te relativeren waardoor je helder prioriteiten kan stellen voor de toekomst van jouw zaak.
Benieuwd naar jouw level van optimisme?
Mentorprise is reeds tientallen jaren de voortrekker op vlak van emotionele intelligentie in België en Luxemburg. Met behulp van de EQ-i 2.0, een vragenlijst met 133 items, kunnen wij jouw emotionele intelligentie in kaart brengen. Dit wetenschappelijk onderbouwd instrument bestaat uit 5 hoofdschalen, die elk 3 subschalen bevatten. Optimisme is één van deze 15 subschalen.
Benieuwd naar hoe het gesteld is met jouw emotionele intelligentie? Wij helpen je graag verder. Stuur ons vrijblijvend een mailtje voor meer info.
